محمد پارسا عضو شورای گفتگوی اول و دوم بخش خصوصی با دولت
بخش کشاورزی ازنظر تأمین غذایی کشور، اهمیت بسیار بالایی دارد و با توجه به اینکه حدود 30 درصد جمعیت کشور در روستاها زندگی میکنند، حدود یکسوم جمعیت کشور در بخش کشاورزی فعالیت میکنند و بیش از 9 درصد تولید ناخالص ملی و 19 درصد اشتغال کشور مربوط به بخش کشاورزی است، لذا باید توجه خاص و ویژهای به زنجیره کشاورزی شود. بنابراین اهمیت ایجاد رونق در اقتصاد کشور از یک سو و دستیابی به اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی و صنایع غذایی از سوی دیگر، لزوم شناسایی چالشهای این زنجیره و سپس راهکارهای مرتفع کردن آن را دو چندان میکند.
همچنین تنوع نیازهای انسان و منابع غذایی در جهان به حدی است که مبادله کالا و خدمات را اجتنابناپذیر کرده است اما جهت برنامهریزی صادرات و واردات باید از مزیتهای نسبی تولید کالا و خدمات آگاهی داشته باشیم.
تولیدات دامپروری و کشاورزی در هزارههای مختلف چهار هزار سال اخیر در ایران تولید میشده و عمدتاً تولیدات مازاد داشتهایم و تولیداتمان را به برخی از کشورهای حاشیه جنوبی خلیجفارس صادر میکردیم.
در حال حاضر قیمت گوشت نسبت به دو ماه قبل 35 درصد کاهشیافته است این کاهش قیمت در اثر افزایش بهرهوری و یا تکمیل شبکه توزیع و یا واردات مواد خوراک دام با ارز ۴۲۰۰ تومان نبوده است بلکه به دلیل واردات گوشت کشورهای CIS باقیمت هر کیلو 6 دلار و با ارز 4200 تومان به بازار است. چندین سال است که قیمتگذاری روی نرخ ارز به بهانه واردات مواد مصرفی مردم بهصورت غیرواقعی پایین نگهداشته شده است درحالیکه قیمت واقعی دلار 13 هزار تومان است و برای واردات گوشت از ارز 4200 تومان استفاده میشود که قیمت تمامشده گوشت وارداتی حدود 25-30 هزار تومان میشود، این در حالی است که قیمت تمامشده گوشت داخل ایران (دامهایی که در مراتع طبیعی چرا میکنند) بین کیلویی 90 -80 هزار تومان است. قیمت تمامشده گوشت در سیستمهای دامداری ایستاده اگر خوراک دام با دلار 4200 تومان توزیع شود بین 65،75 هزار تومان است که عملاً خوراک دام با دلار 4200 تومان بهدست دامدار نمیرسد و اگر خوراک دام با ارز آزاد وارد شود قیمت تمامشده گوشت غیر ارگانیک در سیستم دامداری ایستاده بین 85 تا 95 هزار تومان است. این واردات بیرویه دامداری داخلی را از بین میبرد این در شرایطی است که در اثر اشتباهات دولتها در این ۶۰ سال تعداد دامهای مولد از نصف هم کمتر شده است و دامداری به دلایل زیر در حال از بین رفتن است:
1) بعد از انقلاب مراتع را به روستاییان دادهاند که متعلق به عشایر دامدار بوده است و در خیلی از مراتع چهار برابر حد مجاز اجازه چرا دادهشده است که هم مراتع نابودشده و هم محیطزیست تخریب گردیده است. چراکه در حال حاضر روستاییان و یا عشایر، چند برابر حد مجاز دام چرا میکنند و آسیب زیادی به محیطزیست واردشده است.
2) سیستمهای تقویت مراتع سیستم آبخیزداری و آبخوانداری و ایجاد انبارههای زیرزمینی و چالههای عمیق برای ذخیره آب از بین رفتهاند و اصولاً اجازه نمیدهند یک دامدار حوزه آبخیز در اختیارش باشد، آب ذخیره کند و علوفه مازاد را انبار نماید حتی سیستمهای آبخیزداری و آبخوانداری که مخترع آن اجدادمان بودهاند در برخی از کشورهای دیگر بهدرستی رعایت میشود ولی در ایران اصولاً یک حوزه آبخیز را در اختیار دامداران و عشایر قرار نمیدهند تا بتوانند از آبوخاک و محیطزیست مراقبت کنند. این در حالی است که در قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب مردادماه امسال تأکید بر حمایت از شیوههای مدرن تولید بهوضوح اشاره گردیده است.
3) یک مادهقانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و منابع طبیعی، بحث تعرفههاست که برای جلوگیری از واردات وضعشده و مشکل اصلی حال حاضر کشاورزی نیز در اجرایی نشدن این قانون است. چرا به دامدار خارجی یارانه نرخ ارز را میدهیم ولی به دامدار و تولیدکننده داخلی لطمه میزنیم این ضربه زدن فقط به دامپروری و کشاورزی نیست تمام تولیدات ما در معرض رقابت مخرب با تولیدکنندگان خارجی هستند که متأسفانه دولت ما به خارجیها رانت ارز میدهد و از تولیدکنندگان داخلی حتی مراتع آبا و اجدادیشان را از دستشان میگیرد و اگر کسی بخواهد مرتعداری کند و آبخیزداری و آبخوانداری کند و سیستم تولیداتش را مدرن کند عملاً در مواجهه با اشکالتراشی کارشناسان کمسواد و ضد تولید ملی قرار میگیرد.
چه کسی باید مشکلات عشایر و دامداران را حل کند، چه کسی باید حامی باشد. وزارت جهاد و کشاورزی و صنعت و تجارت بجای حمایت از تولیدات داخلی و حمایت از عشایر و دامداران کوچک، کمر به قتل تولیدات داخلی بستهاند و پاسخگو نیستند.
واردات هر محصول کشاورزی که تولید داخلی دارد، موجب آسیب به بخش کشاورزی و صادرات دام زنده بهرغم نیازهای داخلی و عامل برهم خوردن عرضه و تقاضا و ایجاد بیثباتی در بازار میشود، در هر حال باید واردات دام و هم صادرات آن آزاد باشد و یا اینکه اگر گوشت تولیدکنندگان خارجی را دلاری میخرید گوشت تولیدکنندگان داخلی را هم دلاری بخرید و یا در مقابل واردات دام و گوشت اجازه بدهید گوشت ایرانی باکیفیت و ارگانیک با کیلویی 15 تا 25 دلار صادر شود. چرا رئیسجمهوری و مجلس که شعار اقتصاد مقاومتی و تولیدات داخلی میدهند قیمت ارز را پایینتر از قیمت واقعیاش قرار میدهند و تولیدکننده داخلی را تحتفشار قرار میدهند آیا دولت و مجلس و نظام دشمن تولیدات داخلی هستند؟ تاکی عشایر و دامداران و کشاورزان را باید فلج کنیم و انتظار داشته باشیم صدایشان درنیاید. دولت و مجلس باید به مردم و تولیدکنندگان پاسخگو باشند.